MELTEM GÜNAY İstanbul – Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Yöneticisi Numan Özcan, çalışma ömründe bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının ardında, çalışma hayatındaki cinsiyet eşitsizliği ve bayanların teminatsız çalışma biçimlerine daha fazla dahil olması üzere ögelerin tesirli olduğunu söyledi.

Şiddet saklanıyor

İşyerinde şiddet ve tacizin Türkiye’de olduğu üzere dünyadada yaygın olduğunu fakat çoğunlukla gizli kaldığını belirten Özcan, “Raporlar ortaya koyuyor ki, pandemi sürecinde alınan tebdirler ve meskende çalışmaya ait uygulamalarla birlikte hem iş yerinde hem de konutlarda şiddetin değişik biçimleri arttı. Bu devir mesken içi şiddetin bayanların çalışma omurundaki olumsuz tesirlerini de daha fazla görünür kıldı” dedi.

Bugün pek çok bayanın şiddet nedeniyle çalışma hayatına erişemediğini ya da erişse bile iş yerinde gördüğü ekonomik, fizikî, cinsel şiddet ve taciz nedeniyle çalışma hayatından uzaklaşabildiğini yahut meslek amaçlarına ulaşamadığını vurgulayan Özcan, şunları anlattı; “Çalışma hayatında bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının gerisinde, çalışma hayatındaki cinsiyetler ortası eşitsizlikler ve bayanların garantisiz ve kayıt dışı çalışma biçimlerine daha fazla dahil olmaları üzere ögeler yer alıyor. Kayıt dışı çalışanların toplumsal ve tüzel dayanak sistemlerine ulaşmaları ya da haklarını kullanabilmeleri oldukçu hudutlu kalıyor. Bu kümeler ortasında maalesef pandeminin de en derinden etkilediği birçok bayan olan ve garantisiz çalışan konut personelleri şiddet konusunda daha fazla tehdit altında.”

Özcan’ın dikkat çektiği bir nokta ise daha çok iş yerlerinin kapalı kapılarının gerisinde gerçekleşen çalışma omurundaki şiddet ve tacize ait data tutulamıyor ve münasebetiyle sorunun büyüklüğü de bilinemiyor. Bu nedenle tahlil yolları konusunda gereğince ilerleme kaydedilemediğini vurgulayan Özcan, “Zira birden fazla çalışan bayan işini kaybetme dehşetiyle, damgalanma kaygısıyla ya da utanç hissiyle maruz kaldığı şiddet olaylarını bildirmeye çekiniyor. Münasebetiyle toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri nedeniyle halihazırda iş gücüne eşit şartlarda ve oranlarda katılamayan bayanlar ve erkekler ortasındaki açık, garantisiz çalışmanın da tetiklediği cinsiyete dayalı şiddet nedeniyle maalesef daha da açılıyor. Bu açığı, çalışma hayatında bayana yönelik şiddet ve tacizle uğraş ederek ve bayanların erkeklerle eşit oranlarda ve şartlarda çalışma ömrüne katılabildikleri ve çalışma hayatını sürdürebildikleri beşere yakışır işleri sağlayarak kapatabilmek için ILO çok kapsamlı ve toplumsal cinsiyete hassas çaba araçları sunuyor.” diye konuştu.

Yol haritası

Özcan, ILO’nun 190 Sayılı Çalışma Ömründe Şiddet ve Taciz Mukavelesi ve Tavsiye Kararı ve eşlik eden 189 sayılı Konut Personelleri için Beşere Yakışır İş Sözleşmesi’nin şiddet ve taciz biçimlerini  tanımlayarak bu sıkıntıyla çabada neler yapılması gerektiği konusunda kapsamlı yol haritası çizen bir rehber niteliğinde olduğu kaydetti. Özcan kelamlarını şöyle tamamladı; “Sözleşme birçok bayan olan konut emekçilerine şiddetle ilgili unsurlar içeriyor. Bu yıl 16 Günlük Aktivizm  Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası kapsamında da ILO olarak tekrar toplumsal diyalog anlayışı ile mesken çalışanlarına yönelik yürüttüğümüz kampanya ile ilişkilendirerek konut personellerine vurgu yaparak sürdürüyoruz.”