Geçtiğimiz hafta piyasalarda epeyce dalgalı bir seyir izlendi. Borsa süratle aşağı kayarken döviz üst sıçradı. Yatırımcılar ise bilhassa birinci iki gün panik halde eldeki paylarından kurtulmaya çalıştı.

Kuşkusuz piyasalarda değişen devirlerde farklı nedenlerle türbülanslar yaşanır. Çalkantılar yatırımcıların gerilimini artırırken panik halde ve sistemsiz formda süreçlerde bulunmasına yol açar. Paniğin büyüklüğüne bağlı olarak da fiyat ve hacimdeki akış suratında kaotik değişimler gündeme gelir. Fakat bu süreçte değişmeyen tek şey kayıp ve yanılgılı süreçlerdir.

Elbet dalganın içindeyken kısa vadede eldeki payın kıymet kaybı kaçınılmazdır. Kısa vadeli beklentilerle hareket edenler bu devirlerdeki en büyük kayıpları yaşayanlar olmakta. Değerli olansa pay senedi piyasasına daha geniş bir pencereden bakabilmektir.

Birinci çeyreğin en hareketli haftası

Yılın birinci çeyreğinin en hareketli haftası geride kaldı. 19 Mart Cuma gününü 1.553 düzeyinden kapatan BIST 100 Endeksi 23 Mart’ta 1.256 düzeyine kadar gerilerken, 7.21 düzeyinde olan dolar kuru 8,58’e kadar çıktı.

BIST 100 Endeksi haftayı 1.382 düzeyinden tamamlarken dolar/TL kuru 8.10, euro/TL 9.58, altının onsu ise 1.732 dolarda. Naci Ağbal’ın 20 Mart akşamı misyondan alınması ve Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesi piyasalar tarafından sert fiyatlandı. Yabancıların yükte oldukları paylarda yaşanan sert satış dalgası borsada kaybı hızlandırdı.

Eğilimler hakikat okunmalı! İşte 3 değerli unsur

TCMB’nin sıkı para siyaseti ile olumluya dönen ve kurda çok düşük bedellere işaret eden raporlar artık de çok aksiye döndü. Çok iyimser raporlar üzere çok karamsar raporlar da çok manalı değil.

Yatırımcıların bu noktada değişen eğilimleri okuması kıymetli. Bir gerçek var ki faizlerde yükseliş periyodu bitti. 15 Nisan toplantısı yatırımcılar açısından referans alınacak.

Ölçülü ve takvimlendirilmiş faiz indirimi, enflasyonla uğraş vurgusu ve fiyat istikrarını sağlama istikametindeki kararlılığın devamı hem yabancı hem de yerli yatırımcı nezdinde daha sakin ve gerçek pahalara yakın fiyatlamaları getirebilir.

Fiyatlar kesinlikle ortalamalara döner

Son bir haftada yaşanan sert dalgalanmalar ortalama fiyatlardan da uzaklaşılmasına neden oldu. Fiyatlardaki böylesi sert oynaklıklar kalıcı değildir. Gelişmelerden kaynaklı şok tesirler yaşansa da fiyatlar ortalamalarda dengelenir.

Öte yandan Borsada yalnızca kâr hissesi odaklı süreçte bulunanlar, çalkantılı periyotları huzurlu atlatırken uzun vadede kazanma imkânına sahip oluyor.

Son 10 yıl içerisinde 17 şirket, yatırımcısına ödediği temettüyle yatırılan anaparanın çıkmasını sağladı. Pay senetlerindeki paha artışıysa yatırımcı için ek olarak çıkar hanesine yazıldı.

Borsa İstanbul’daki ortalama temettü verimliliği yüzde 2.52 düzeyinde. Datalar halka açıldığından bu yana yatırımcısına kar hissesi ödemeyen birçok şirketin olduğunu söylüyor. Bu manasıyla borsanın genelinden temettü yani kar hissesi odaklı bir yatırım stratejisi uygulayabilmek epey sonlu olsa da imkânsız değil.

Şu anda borsada 416 şirket süreç görüyor. Geçmiş 10 yıllık datalar kıymetlendirerek nizamlı temettü ödeyen ve bu temettüleriyle ana paranın amorti edilmesini sağlayanların hangi firmalar olduğu araştırıldığında yalnızca 17 şirketin bu kritere uyduğu görülecektir.

Bunlar Ege Sanayi, Otokar, Ford Otosan, Tofaş Oto. Fab., Erbosan, Aksa, Pınar Et Ve Un, Adel Kalemcilik, Aygaz, Borusan Yat. Paz., Erdemir, Alkim Kimya, Pınar Süt, İş Yat. Ort., Eczacıbaşı Yatırım, Akçansa ve F-M İzmit Piston. Bu şirketlerden rastgele birine 10 yıl evvel yatırım yapanlar fiyatlardan bağımsız olarak yalnızca her yıl sistemli aldıkları temettülerle yatırdıkları anaparayı geri almış oldu. Birebir periyotta bu paylarda yüzde 457 ile 30 bin aralığında getiriler de oluştu.

Otomotiv tartıda

İnceleme sonucunda listede yer alan 17 şirketin üçü otomotiv ikisi otomotiv yan sanayi bölümünde yer alıyor. Demir çelik dalının güçlü aktörlerinden Erdemir’den hisse alanlar yatırdıkları parayı geri aldıkları üzere son 10 yılda toplam yüzde 1.463 oranında getiri sağladı.

Listede yer alan 17 şirket içerisinden fiyat/kazanç oranı 15, piyasa değeri/defter pahası oranı 3 düzeyinin altında olan payları listelediğimizde Tofaş Oto. Fab., Aksa, Ereğli Demir Çelik, Pınar Süt önümüzdeki 10 yıl içerisinde yüksek temettüleri ile öne çıkabilecek, fiyatları da değerleme oranlarına nazaran iskontolu şirketler ortasında yer alıyor. Borsada kısa periyodik fiyat iniş çıkışlarına bakmaksızın biriktirmek istikametinde yatırım yapmak isteyenler için temettü verimliliği göz önünde bulundurulabilecek değerli bir kriter.

Son açıkladıkları temettü verimliliklerine nazaran öne çıkan şirketlerin listesi ise şöyle: Vestel, Erdemir, Aksigorta, İskenderun Demir Çelik, Tofaş Oto. Fab., Doğuş Otomotiv, Enerjisa Güç, Türk Telekom, Anadolu Efes ve Türk Traktör.

Anaparayı temettülerle korumak nedir?

Temettü, şirketlerin yıllık kârından vergiler düşürüldükten sonra ödedikleri kâr hissesidir. Sistemli olarak bir şirketin kâr hissesi ödeyebilmesi için istikrarlı biçimde kâr edebilmesi gerekir.

Yüzde 30 kar hissesi dağıtan bir şirket 1 TL’lik pay için 30 kuruş kar hissesi veriyordur. Bugün alınan 1 TL’lik pay, 10 yıl boyunca sistemli olarak alınacak temettülerle amorti edilebilir. Şirketler kar edebildikleri ve bunları da yatırımcılarıyla paylaştıklarından ayrıyeten fiyatlarında da fark yaratan getiriler oluşabilmekte. Bu da ek getiri manasına gelir.