Geliştirilen uygulamayla telefon kullanıcıları kendi karşılaştıkları hadiseleri birkaç tuşla kayıt altına alabiliyor. Böylelikle Türkiye’nin rastgele bir köşesinde araç çarpması sebebiyle hayatını kaybetmiş yaban hayvanlarına araştırmacıların ulaşması da mümkün olacak.

Fiyatsız bir uygulama olan CAN YOLU, açıldığı üzere kullanıcıyı kameraya yönlendiriyor. Hadisenin fotoğrafları çekildikten sonra ikinci kısma geçiliyor. Burada da tek tuşla pozisyon ekleniyor. Yaban hayvanının yaşayıp yaşamadığı ve varsa notlar eklenerek bildirim tamamlanıyor. Toplanan tüm bu bildirimler, Türkiye’de araç çarpması tehdidine maruz kalan canlı tiplerini belirlemek, hadiselerinin ağır olarak gerçekleştiği “sıcak noktaları” tespit etmek ve bu noktalarda muhafaza tedbirleri almak için kullanılıyor.

YOLLARDA ÖLENLER: BOZ AYI, KUKUMAV, LEYLEK…

Mayıs ayında tanıtımı yapılan uygulama bugüne kadar yüzlerce farklı kullanıcı tarafından indirildi ve memeliden kuşlara, sürüngenlerden böceklere kadar çok sayıda olay bildirimi yapıldı. Bu olaylar içinde boz ayı, porsuk, tilki üzere büyük memeliler de bulunuyor, kukumav, kerkenez, leylek üzere kuşlar da…

“Çıkış noktamız yırtıcı kuş hadiselerini kayıt altına almaktı lakin uygulamayı yayımladıktan sonra gördük ki yalnızca yırtıcı kuşlar değil, çabucak hemen tüm yaban hayvanları araç çarpmasına maruz kalıyor” diyen proje takımından kuş gözlemcisi Tora Benzeyen şöyle konuştu:

“Çok daha fazla olayın meydana geldiğinden eminiz lakin kayıt altına alınmadıkları sürece muhafaza tedbirleri geliştirilemeyecek ve yaban hayvanları hayatını kaybetmeye devam edecek. Can Yolu uygulamasının başarılı olmasının tek bir yolu var, o da çok daha fazla vatandaşın uygulamayı indirip bildirim yapması. Lakin bu formda Türkiye’nin geniş coğrafyasında daha büyük bir alanı denetim edebiliriz. Biliyoruz ki yaptığımız rastgele bir seyahat sırasında araç çarpmış bir canlıyla müsabakamız çok mümkün. Can Yolu’nu kullanın, bildirim yapın, bu üzücü sahnelerin hiç yaşanmaması için uğraş edenler ortasına katılın.”

EKOLOJİK KÖPRÜLER, TÜNELLER VE TABELAMALAR YAPILMALI

Yaban hayvanlarının araç çarpmasına maruz kalması, yalnızca Türkiye’de değil, tüm dünyada tesirini sürdüren kıymetli bir sorun. İyi planlanmış otoyol projelerinde, bu sorunu en aza indirmek için ekolojik geçiş köprüleri ile tünelleri inşa edilmesi, otoyolların çitlenerek hem şoförler hem de yaban hayvanları için inançlı hale getirilmesi ve tabelama üzere tedbirler alınıyor. Türkiye’de ise bu çeşit tedbirler epeyce yetersiz durumda. Yalnızca KGM sorumluluğunda 68.633 km karayolu bulunuyor.

Yaban hayvanlarının inançlı bir halde otoyolları geçmesini sağlayan ve otoyolların böldüğü doğal ömür alanlarını birbirine bağlayan ekolojik köprülerin sayısının epeyce yetersiz olduğunu söyleyen Benzeyen, “CAN YOLU üzere uygulamalar bu cins müdafaa tedbirlerinin hayata geçirilmesini sağlamak için büyük değer taşıyor. Uygulama aracılığıyla yapılan bildirimler pozisyon bilgilerini de içeriyor. Bu sayede araç çarpma olaylarının ağır olarak meydana geldiği lokasyonlar belirlenip, müdafaa tedbirleri uygulamak için karar alıcılarla ortak çalışmalar yürütülebiliyor” dedi.